Gering risico Covid-19 in afvalwater

KWR bracht onlangs naar buiten de verspreiding van het Coronavirus te kunnen monitoren via rioolwater. Daarbij ontstond de indruk dat medewerkers van RWZI’s gevaar lopen op besmetting. Colsen dook de literatuur in en vindt de risico’s gering, mits werknemers de nodige veiligheidsmaatregelen in acht nemen.

KWR toonde aan dat DNA en RNA van Covid-19 zich in afvalwater bevindt. Een logische vraag is of het virus zo een extra emissiebron heeft om zich te verspreiden. Mensen die professioneel direct met afvalwater werken, kunnen zo als eerste hieraan worden blootgesteld. De stabiliteit van het virus speelt een belangrijke rol bij de inventarisatie van de risico’s op besmetting.

Onhuld of naakt

Virussen die zorgen voor humane infecties zijn grofweg ingedeeld in omhulde en niet-omhulde of naakte virussen. Niet-omhulde virussen doorstaan extreme omstandigheden zoals droogte, hoge temperaturen en lage pH.

Het Covid-19 coronavirus behoort tot de omhulde virussen. Deze zijn beschermd door een lipidemembraan. Dit wil echter niet zeggen dat ze stabieler zijn: extreme omstandigheden doorstaan ze niet. Hun overlevingstijd in water is relatief laag in vergelijking met naakte virussen.

Industriewater

In besmette gebieden is het waarschijnlijk dat het Coronavirus in sanitair afvalwater aanwezig is. Mogelijk kan het virus vervolgens vrijkomen via aerosolvorming in open beluchte tanks, bij schoonmaakwerkzaamheden of monstername.

Industriële afvalwaterzuiveringsinstallaties mengen echter slechts een relatief kleine hoeveelheid sanitair water op met een grote stroom warm industrieel afvalwater. De verkorte literatuurstudie van Colsen laat zien dat vergelijkbare virussen een afnemende levensduur hebben bij hoger wordende temperaturen.

Indien afvalwaterbuffering en anaerobe behandeling plaats vinden vóór de aerobe behandeling  levert dit aanzienlijke verblijftijden op bij verhoogde temperaturen. Hierdoor verkleint de kans op overleving van het Covid-19 virus aanzienlijk voordat enige aerosolvorming mogelijk is in de aerobie.

Persoonlijke beschermingsmiddelen

In het algemeen springen operators van afvalwaterzuiveringsinstallaties bewust om met de al bestaande risico’s geassocieerd aan afvalwaterzuivering. Dit betekent dat adequate persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) worden gedragen bij het uitvoeren van dagelijkse werkzaamheden. Deze moeten bescherming bieden tegen biologische agentia aanwezig in afvalwater.

Op basis van deze afweging wordt het risico klein geacht dat besmetting plaats kan vinden tijdens normaal bedrijf van de afvalwaterzuiveringsinstallatie.