CO2-reductie bij GroenLinks het grootste

Op verzoek van GroenLinks analyseerde het PBL het effect van een CO2-heffing in Nederland. Het voorstel betreft een in de tijd oplopende heffing op de CO2-uitstoot van ETS bedrijven. GroenLink wil de CO2-uitstoot met name terugdringen via technische maatregelen. Het voorstel zal volgens het PBL wel tot carbon leakage leiden.

Conclusie van de analyse is dat de CO2-heffing naar verwachting zal leiden tot reductie van de industriële uitstoot in Nederland met 14 tot 20 megaton voor variant 1. Variant 2 levert een reductie van 18 tot 26 megaton op. Daarmee haalt Groen Links ruim het doel voor de industrie in het klimaatakkoord van 14,3 megaton reductie. Het grootste gedeelte van deze reductie komt door het nemen van technische maatregelen bij de bedrijven. De nationale kosten van deze maatregelen in 2030 zijn geraamd op 230 tot 370 miljoen euro voor de eerste variant. De tweede variant leidt tot 780  tot 920 miljoen euro maatschappelijke kosten.

Carbon leakage

Een beperkter, maar significant, deel van de emissiereductie komt doordat de heffing zal leiden tot verplaatsing van industriële productieactiviteiten naar het buitenland. Verplaatsing leidt ertoe dat dit deel van de in Nederland geboekte milieuwinst in het buitenland teniet wordt gedaan. De weglek kan hoger uitvallen in verband met geconstateerde risico’s op beslissingen van grote energie-intensieve bedrijven over de productieomvang in Nederland, die vanwege hun discrete karakter moeilijk kunnen worden meegewogen.

Extra elektriciteitsvraag

Het nemen van technische reductiemaatregelen in de industrie leidt tot extra elektriciteitsvraag die deels in Nederland en deels elders tot extra uitstoot kan leiden. Hierdoor kan de milieuwinst in Nederland en op mondiale schaal per saldo verder verkleinen. Verplaatsing van industriële activiteiten leidt tot een kleinere elektriciteitsvraag in Nederland, maar elders juist tot meer.

Het PBL raamde de extra uitstoot in Nederland op 0 – 1 Mton (variant 1) respectievelijk 0,5 – 3 Mton (variant 2). De extra uitstoot door elektriciteitsopwekking op wereldschaal kon het PBL niet berekenen, maar kan significant zijn. De nationale kosten die met de productie en transport van deze extra elektriciteitsvraag gemoeid zijn bedragen 50 tot 150 miljoen euro voor variant 1. Variant twee zou zelfs respectievelijk 150 tot 350 miljoen euro kosten in 2030.