Sociale wetenschap ondersteunt energietransitie
De omslag naar duurzame energie en mobiliteit in Nederland hapert. Ondanks de voortschrijdende technologische ontwikkeling en de duidelijke economische voordelen van zo’n transitie. De Technische Universiteit van Eindhoven ontwikkelt samen met vier andere universiteiten nieuwe methoden en technieken om de transitie een flinke duw in de rug te geven. Zij kijken met name naar de sociale acceptatie van de energietransitie.
De mensheid is in rap tempo bezig het ecosysteem waarvan we afhankelijk zijn, te vernietigen. Bijna 200 landen, waaronder Nederland, hebben daarom in 2017 het klimaatakkoord van Parijs ondertekend. Waarin ze toezeggen de opwarming van het klimaat te beperken tot maximaal twee graden. Ons land loopt echter flink achter als het gaat om het verwezenlijken van deze doelstelling. Het aandeel duurzame energiebronnen in onze totale energievoorziening is wereldwijd een van de laagste. We stoten nog altijd te veel CO2 uit met onze auto’s en vrachtwagens, en dat terwijl de wegen dichtslibben, met alle kosten van dien.
In multidisciplinair onderzoeksprogramma New Energy and mobility Outlook for the Netherlands (Neon) werken ingenieurs nauw samen met sociale wetenschappers, NGO’s en bedrijven om de energietransitie te versnellen. NWO steunt het programma, dat vijf jaar loopt, met een subsidie van 8,5 miljoen euro.
Sociale Wetenschap
Volgens de initiatiefnemers van Neon staan drie problemen een snelle transitie in ons land in de weg. Investeringen gaan vaak niet naar de technologieën met de grootste impact, maar naar oplossingen die het snelst geld opleveren. Bovendien stranden veelbelovende oplossingen vaak op het verzet van burgers of institutionele problemen, zodra ze grootschalig worden uitgerold. En als laatste ontbeert de wetenschap momenteel cijfermatige modellen om de snelste en meest kosteneffectieve oplossingen voor te rekenen.
Om deze problemen het hoofd te bieden, is volgens Neon meer nodig dan alleen technologie en economisch profijt. Zij pleiten voor een multidisciplinaire aanpak, waarin ook de rol van instituties, kennisnetwerken en menselijke actoren, zoals consumenten en bedrijven, veel aandacht krijgt. De onderzoekers willen hiervoor nieuwe methoden en technieken ontwikkelen. Zo kunnen ze bijdragen aan de noodzakelijke omslag in onze energievoorziening en mobiliteit.
Onderzoek
Met het onderzoek is in totaal een bedrag gemoeid van 12,5 miljoen euro. Daarvan neemt NWO bijna 8,5 miljoen voor zijn rekening. Met het bedrag kunnen in totaal 32 promovendi aan de slag, van wie twintig in Eindhoven. Naast de TU/e doen onder meer de universiteiten van Rotterdam, Tilburg, Twente, Delft, de Hogeschool van Amsterdam, PBL en TNO mee aan het onderzoek. Zij werken nauw samen met achttien bedrijven uit binnen- en buitenland, en verschillende overheden en NGO’s.
Uniek
Programmadirecteur en Initiatiefnemer Auke Hoekstra is blij met de subsidie: ‘Dankzij NWO kunnen we een combinatie maken van alfa-, beta en gammawetenschappers, die, voor zover ik weet, volstrekt uniek is in de wereld. Zij worden ondersteund door een sterk consortium van vele kennisinstellingen in binnen- en buitenland, innovatieve bedrijven, NGO’s en overheden.’
