Energy Enlightenment Winnaar 2018 Battolyser neemt binnenkort de eerste demonstratie-unit in gebruik. De demonstratie-installatie met een elektrische opslagcapaciteit van vijftien kilowattuur en waterstofproductievermogen van vijftien kilowatt staat klaar om naar de Magnum Centrale te worden verscheept. Daarna verwacht Proton Ventures snel te kunnen opschalen naar installaties van tien megawatt.
Battolyser, een slimme doorontwikkeling van de Edison batterij, neemt binnenkort de eerste demonstratie-installatie in gebruik. De nikkel-ijzerbatterij die Edison in 1901 ontwikkelde had een relatief laag elektrisch opslagvermogen en bij het opladen trad bovendien elektrolyse op. Zodra de batterij verzadigd was, begon hij waterstof te produceren. Hoogleraar Fokko Mulder van de TU Delft zag met name die laatste eigenschap als pluspunt. Gekoppeld aan zonne- of windenergie kan de batterij eerst stroomtekorten opvangen als de productie terugloopt. De geproduceerde waterstof kan zelfs langer worden opgeslagen of ingezet in de industrie.
Om de werking op grotere schaal aan te tonen, vond ontwikkelaar Proton Ventures in Vattenfall de eerste launching customer. Bij Proton Ventures staat nu de eerste demonstratie Battolyser klaar op skids die binnenkort naar de Magnumcentrale in de Eemshaven worden getransporteerd. Ook het voor de elektrolyse demiwater is onderdeel van het systeem.
Opschalen
Hoewel de opslag capaciteit van kilowattuur (stroom) en kilowatt vermogen (waterstofproductie) nog niet heel groot is, wil men snel opschalen. Daar wil men snel mee beginnen, zeker na de kapitaalinjectie van Koolen industries. ‘Zodra de eerste grootschalige Battolyser-oplossing cyclisch is getest op zuiverheid en efficiëntie van waterstof, zullen we opschalen naar installaties tot tien megawatt’, zegt Proton CEO Hans Vrijenhoef. Die installaties verrijzen bij industriële partners, zonneparken en locaties waar elektriciteit van offshore windparken op grote schaal aan land komt. Uiteindelijk zullen we Battolyser-systemen installeren op gigawatt-schaal.’
Uitvinder Fokko Mulder ziet meerdere voordelen van de battolyser vergeleken met alkaline elektrolysers. ‘Conventionele alkaline elektrolysers moeten blijven doorwerken wanneer de elektriciteit te duur is om waterstof te produceren. Het Battolyser-systeem doet dat niet. Het systeem kan direct schakelen tussen volledige waterstofproductie en het ontladen van de batterij. Daardoor kan het systeem overschakelen van elektriciteit-inkoop bij lage prijzen, naar elektriciteitverkoop bij hoge prijzen.’
Industrieel gebruik
Door zijn vermogen om continu waterstof te leveren, is de Battolyser geschikt voor de productie van ammoniak, methanol en andere processen zoals DRI, of directe reductie van ijzer. De continue aanvoer van waterstof is nodig om shutdowns van fabrieken of procesfluctuaties te voorkomen. De huidige technologieën kunnen dit niet, waarmee de Battolyser een essentieel hulpmiddel wordt om de productie van dergelijke grondstoffen groen te maken.
Grote schaal
Voor installaties op grotere schaal zou de Battolyser de voorkeur kunnen krijgen in de energie-transitie, omdat wordt vertrouwd op elektroden gemaakt van nikkel en ijzer, materialen die in de mijnbouw onder eerlijke werkomstandigheden in ruime mate beschikbaar zijn. Daardoor wordt het mogelijk om Battolyser technologie wereldwijd op te schalen.
Volgens Mulder behaalt de Battolyser een uitstekende totale efficiëntie van maximaal tachtig tot negentig procent. ‘En dankzij zijn zeer robuuste en duurzame karakter levert hij energie voor vele jaren, wat ook beter is dan bestaande technologieën.’
