In Noord-Nederland ontwikkelt waterstof zich tot alternatieve energiedrager. Onder meer vervoersmaatschappij Qbuzz en de Groningse milieudiensten kiezen voor vervoer op waterstof. Maar zonder goede technici staan de wagens toch stil. Energy College speelt hierop in met de mbo-module Waterstoftechnologie.
Een nieuwe lesmethode ontwikkelen kost tijd en de ontwikkelingen op de markt gaan snel. Daarom is het volgens Roeland Hogt, coördinator waterstoftechnologieontwikkeling bij Energy College (samenwerkingsverband van 7 noordelijke roc’s), logisch om nu al daaraan te werken. ‘Want op het moment dat je volop waterstofauto’s, -treinen en -bussen ziet rijden, ben je eigenlijk al te laat. Het mbo-onderwijs moet nu een keuze maken hoe ze het beste op die veranderende markt kan inspelen en gespecialiseerd personeel kan opleiden. Energy College werkt vanuit Noord-Nederland in dat kader samen met roc’s uit heel Nederland, overheid en bedrijfsleven, samen aan nieuwe lesstof voor het mbo.’
Volop waterstof in noorden
Hogt: ‘We zitten hier in Noord-Nederland Noorderpoort al midden in het centrum waar waterstof zich steeds verder ontwikkelt als alternatieve energiedrager. We gaan ervoor zorgen dat er straks genoeg technisch personeel is om al die waterstofvoertuigen te laten rijden en rijdend te houden. Maar ook dat de algemene en technische kennis over waterstof toeneemt.’
Het onderwijsplan bestaat uit het ontwikkelen van een les/praktijk/experimenteer-omgeving rond de energietransitie en het toepassen van waterstoftechnologie. ‘Wij kiezen ervoor om waterstof eerst als keuzemodules aan te bieden. Te beginnen met de basismodule. Daarna verbreden we die en specialiseren we naar mobiliteit, de gebouwde omgeving en de energieketen. Daarmee kunnen de modules geleidelijk in het bestaande lesprogramma worden opgenomen.’
Landelijke mbo-opleiding
De modules worden landelijk op belang en definitie van de inhoud getoetst, gekeurd en vastgesteld. ‘Zo zetten we uiteindelijk landelijk een standaard neer in combinatie met een digitale leeromgeving. Die stap is erg belangrijk, omdat dan ook andere mbo-opleidingen aansluiten en er een landelijke samenwerking ontstaat’, aldus Hogt. ‘Daarmee willen we learning community rond waterstoftechnologie opzetten. Want waterstof is niet alleen een belangrijke energiedrager voor schone mobiliteit. Het kan ook een schone energiedrager zijn voor de industrie en om huizen te verwarmen. En ook die kennis is nodig.’
Waterstof en mobiliteit
De eerste groep studenten startte het afgelopen collegejaar bij ROC Noorderpoort en Drenthe College met het keuzedeel waterstoftechnologie. Het keuzedeel waterstof en mobiliteit is in mei 2019 goedgekeurd en krijgt nu verder vorm in de eerdergenoemde landelijke learning community.
Docent Dirkjan van Hoogen van ROC Noorderpoort: ‘We willen bij bedrijven docentenstages gaan organiseren en ervoor zorgen dat studenten in bedrijven met monteurs kunnen meelopen. Daarnaast zijn er besprekingen met andere roc’s om te kijken wat er in de basisstof waterstof en mobiliteit moet komen. Ook hebben we een aantal bedrijven gesproken over hun bijdrage aan de verdere ontwikkeling van de lesstof.’
Aansluiten mbo en hbo
Hij vervolgt: ‘Verder werken we nauw samen met het expertisecentrum EnTranCe van de Hanzehogeschool in Groningen. Hier zijn wetenschappers, studenten, bedrijven en maatschappelijke instellingen gezamenlijk aan de slag om kennis en vaardigheden te delen over duurzame energievoorziening. Zo zorgen we ervoor dat mbo- en hbo-opleidingen in waterstoftechnologie goed op elkaar aansluiten.’
(Dit artikel is onderdeel van een verhalenreeks rond de energietransitie/arbeidsmarkt geschreven door EMMA – Experts in Media en Maatschappij – in opdracht van de Topsector Energie/The Human Capital Agenda.)