TenneT ziet groot potentieel industriële vraagsturing
Zowel Nederland als Duitsland kunnen de piekbelasting van hun elektriciteitsnet met wel 10 tot 17 procent verlagen als ze volledig het potentieel benutten van industriële vraagsturing, industrial Demand Side Response (iDSR). Dat toont het onderzoek ‘Unlocking demand side response’, dat Strategy&, onderdeel van PwC, uitvoerde in opdracht van TenneT.
Het belang van vraagsturing neemt toe, naarmate elektriciteit steeds meer wordt opgewekt met duurzame, maar weersafhankelijke wind en zon, en minder met niet weersafhankelijke beschikbare energiecentrales. Fluctuatie in de elektriciteitsproductie kan gedeeltelijk worden opgevangen met flexibele afname.
Het spreekt voor zich dat juist industriële grootverbruikers een substantiële bijdrage kunnen leveren aan deze flexibiliteit. Dat geldt met name als de beschikbaarheid van stroom relatief schaars is en zeker als door elektrificatie het stroomverbruik voor industriële processen verder toeneemt. Met voldoende flexibiliteit kunnen kostbare maatregelen als import of regelbare centrales worden beperkt. Flexibiliteit aan de markt bieden kan bovendien een extra verdienmodel voor de industrie zijn.
Voorwaarden
De omvang van flexibel vermogen die benut kan worden voor vraagsturing was al eerder onderzocht. Wat er voor nodig is om dat flexibel vermogen ook daadwerkelijk beschikbaar te krijgen, bleef tot nu toe onderbelicht. Daarom nam TenneT het initiatief om onderzoek te doen naar de capaciteit, maar ook naar praktische invulling, marktmechanismen en nationale regelgeving voor iDSR in het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, België, Denemarken en Spanje.
Stappen naar iDSR
In Nederland is het potentieel iDSR rond de 3,4 gigawatt en in Duitsland tien gigawatt. De huidige inzet van iDSR in Nederland ligt tussen de 700 en 1900 megawatt. In Duitsland ligt de huidige inzet rond de drie gigawatt.
De mogelijke capaciteit van flexibel elektriciteitsgebruik door de industrie is veelbelovend, maar toegang voor iDSR kent ook barrières. Om het industriële potentieel in de beide landen waar TenneT actief is te benutten, is een aantal veranderingen nodig. Zo krijgen in Nederland bedrijven die hun stroomverbruik stabiel houden tot wel negentig procent korting op het netwerktarief. Vanuit het standpunt van flexibiliteit vormt een dergelijke korting een financiële belemmering die zou moeten worden weggenomen.
Volgens de onderzoekers moeten de mogelijkheden en voordelen van iDSR meer onder de aandacht worden gebracht bij de industrie. Verschillende vertegenwoordigers van de industrie geven aan dat ze de mogelijkheden van iDSR onvoldoende kennen en nieuwsgierig zijn naar de kansen voor hun iDSR-business case.
Wat volgens de onderzoekers ook kan helpen, is het aanstellen van onafhankelijke tussenpersonen: zogenaamde aggregators. Juist in een markt met nieuwe deelnemers zijn er kansen voor vereenvoudigde diensten en risicobeperking.
De huidige eisen aan meters vormen ook een belemmering voor iDSR omdat ze tot hoge kosten leiden. Wellicht kunnen bedrijven af met goedkopere meters.
Effectieve deelname
Het Europese wetgevingspakket ‘Clean energy for all Europeans’ is nog een goede reden om meer inzicht te vergaren in het potentieel voor iDSR en in kansen om die capaciteit te benutten. Dit wetgevingspakket, dat leidend is voor nationale wetgeving, stelt bijvoorbeeld dat klanten moeten kunnen deelnemen aan de elektriciteitsmarkten voor netbalans, day-ahead en intraday-handel – individueel of via een tussenpersoon. Daarnaast dienen TSO’s en DSO’s voor vraagsturing aanvullende diensten beschikbaar te stellen op een manier die transparant en non-discriminatoir is.
Lees ook een eerder uitgebreid artikel van ons over dit onderwerp. ‘Flexibeler omgaan met stroom’.
